कथा-त्यो झरी..........

"हत्तेरीका ! कति चाँडो उज्यालो भएको यो घामलाई पनि के म उठ्नु भन्दा अगाडी आउनुपर्ने ।" म साह्रै अल्छी मानेर उठ्छु उठ्ने वित्तिकै मोवाइलमा विहान ६ बजेको काया कैरन सुन्न रेडियो बजाउछु पौने सात भइसकेछ । "काया कैरन" जानुभन्दा ढिलो उठिएछ बा, अब मुख धुने बिचारले धारा तिर लाग्छु । त्यहिनेर त्यहि परिचित अनुहार घाम भन्दा उज्यालो गरी झुल्किन्छे ।

“भर्खर उठेको ?”

बिना सम्बोधन, बिना Greetings एकै चोटी चोटीलो प्रश्न तेर्सिन्छ म माथी । पहिला पहिला त सम्बोधन र ग्रिटिङ्स पनि चल्थ्यो । सायद अब मलाई एकदम नजिकको ठानी होला र मैले पनि त्यस्तै सोचें हुँला सम्बोधन, नाम काट्ने र ग्रिटिङ्स बिनाको संवाद बोलिन्छ उनीसंग प्राय !

कथा - परिक्षण

“जय नेपाल विजय जी ।”

“जय नेपाल ।” भन्ने उत्तर दिदै म प्रकाशलाई बस्न अनुरोध गर्छु । प्रकाश मेरो समकक्षी साथी DSP हो । उ र मेरो चिनाजनी र मित्रता क्याम्पस पढ्दादेखीको नै हो । CBI मा सँग सँगैको भर्ति, एउटै Department र हाल पनि एकदम मिल्ने साथी भएकोले उ मेरो कार्यकक्षमा आईरहन्छ । आज पनि विहानै उ मेरो अफिसमा आएको छ । 

“के काममा व्यस्त हो आजकल ?” उ मलाई सोध्छ ।

“ऐले त्यस्तो कुनै नयाँ विशेष अप्रेसन त छैन तर हिजो मात्रै सोल्टी होटलबाट फर्केको । त्यहाँ एक जर्मन पर्यटकको निगरानी गर्न गएको थिएँ । खासै त्यस्तो संकास्पद कुरा भेटिएन । ३ दिन सोल्टी होटलको खानपिन र बसाई भो, बस् उपलब्धी त्यति भो ।”

“अनि के को लागि खटाईएको थियो र तिमीलाई ?”

ई–जेनेरेसन होइन एफ.एम. जेनेरेसन

भनिन्छ आजको पुस्ता भनेको ई–जेनेरेसन हो, जसले देश निर्माणमा महत्वपुर्ण भुमिका खेल्दछ । ईमेल इन्टरनेटका साथै अत्याधुनिक विद्युतिय सामाग्रीका कारण विभिन्न देशमा अग्रगामी परिवर्तन भएको छ । हाम्रो देश भने जुन सुकै कुरामा पछि परेको छ । हाम्रो देशमा ईमेल इन्टरनेटको प्रयोग बढ्दो छ, फेसबुका मात्रै पनि करिब १५ लाख प्रयोगकर्ता भएको अनुमान छ । तर नेपालको ग्रामिण इलाका भने एफ.एम. रेडियोमय छ । नेपालमा सबै जसो जिल्लामा खुलेका एफ.एम. रेडियो स्टेसनहरुको सँख्याले यसको पुष्टी गर्दछ । वि.सं. २०६० साल तिर सम्म ग्रामिण इलाकामा एफ.एम. कमै सुन्न पाइन्थ्यो । कान्तिपुर एफ.एम., रेडियो एच.वि.सी., रेडियो सगरमाथा लगाएतका एफ.एम.हरु थिए त्यतिबेला ती पनि सबै ठाउँमा कहाँ आउँथ्यो र ? त्यसताका सर्ट वेभ र मिडियम वेभ व्याण्डमा रेडियो नेपाल भने प्राय जहाँसुकै टिप्थ्यो । रेडियो नेपालले २०६२÷०६३ को जन आन्दोलनको बेलामा शाही शासन नियन्त्रणमा भएकोले नेपाल आमा सुपुत्रहरुले साहदात प्राप्त गरि रहँदा “......जना आतङ्ककारी मारियो ।” भनेर खबर दिन्थ्यो । तै पनि नेपाली जनताहरुको सुन्ने अरु सञ्चार माध्यम नभएको र रेडियोस्टेसन पनि अरु नभएकोले सोही खबर नै विश्वास गर्न बाध्य थिए । तर आज त्यस्तो अवस्था छैन लगभग लगभग सर्ट वेभ र मिडियम वेभ को जमाना गयो भन्दा पनि कुनै अपत्ति नहोला । एफ एम रेडियोको बाढी नै आयो देशमा  । एफ एम  रेडियो नेपालको कुना काप्चामा पुग्ने सबै भन्दा प्रभावकारी सञ्चार माध्यम बन्न पुगेको छ । अधिकाँस सुचना र मानोरञ्जनको गतिलो माध्यम हो एफ.एम. रेडिडयो । त्यसैले ने आजको ई–जेनेरेसन भनाउँदा युवा पुस्ताको पनि आकर्षण रेडियोमै रहेको छ । युवा पुस्ताको ध्यान समाचार भन्दा बढी मनोरञ्जनमा केन्द्रित देखिन्छ । ग्रामिण बस्तीमा एफ.एम. रेडियोमा लोक दोहोरीको कार्यक्रम आउँदा रेडियो ठुलो स्पीकरमा ठूलो आवाजमा जति सक्दो टाढा पनि सुन्ने गरी बजाउने प्रतिस्पर्धा नै चल्छ युवा पुस्ताहरुमा । त्यसैले गर्दा गाउँघरमा पर बाट “ए साइला” भनि बोलाउनु भन्दा पहिला रेडियो बजेको छ छैन त्यो ख्याल गर्नु पर्ने हुन्छ ।

मैले रामेछापका ग्रामिण क्षेत्रमा आफ्नो कामको सिलसिलामा फिल्ड भ्रमण गर्दा देखिएका घरहरुमा राखिएका अनि बजिरहेका रेडियोहरु र तीनका स्पीकरहरुको फोटो खिचेर यस ब्लगमा राख्ने प्रयास गरेको छु ।

रुवायो

ती पुराना,
सम्झनाले रुवायो ।
ती क्षण भरका,
सपनाले रुवायो ।
ती रमाईला,
कल्पनाले रुवायो ।
ती अपुर्ण,
चाहानाले रुवायो ।
ती उनका,
बहानाले रुवायो ।
ती दैवका,
निसानाले रुवायो ।
ती खराब,
जमानाले रुवायो ।

सेना समायोजन यसरी गर्दा कसो होला ?

अहिले देश शान्ति प्रक्रियाको महत्वपुर्ण घडीमा छ । एक दशक भन्दा लामो द्वन्द सामाधान हुँदै व्यवस्थापनको क्रममा छ । माओवादी सेना समायोजन (बहिर्गमन भन्दा चहिँ उपयुक्त हुन्थ्यो कि) हुँदैछ । यद्दपी अहिले दलहरु सहमतिमा पुगेको प्रक्रियामा माओवादीका मोहन वैद्य पक्षधरहरु सम्मानजनक समायोजन नभएको भन्दै सन्तुष्ट छैनन् । त्यसैले ढिलै भए पनि मैले सम्मानजनक लडाकु समायोजको लागि यो सुझाव प्रस्तुत गरेको छु ।
मेरो भनाई हाल गर्न लागिएको सबै प्रक्रिया गलत छ भन्ने हैन, त्यसमा स्वच्छिक अवकास, सेनामा समायोजन र पुनस्थापना तीनवटा विकल्पहरुमा अर्को “सम्मानजनक समायोजन” नामको विकल्प खडा गरी त्यस अन्तरगतको विकल्पमा छनौट भएका लडाकुहरुको छुट्टै सुरक्षा निकाय स्थापना गरौँ भन्ने हो । कसरी गर्ने र यसो गर्दाका असिमित फाइदाहरु (मध्ये प्रमुख) निम्नानुसार रहेका छन् :

गजल नं ५

तिमले माया मार्यौ क्यारे, त्यै भएर लेख्छु गजल

बाँच्ने मेरो साहारा खै?, त्यै भएर देख्छु गजल

माया प्रेमको संसारमा, हिजो सम्म बाँचेको थें

आज बाट छोडी दिएँ, त्यै भएर टेक्छु गजल

महँगीको संसारमा, तिमले माया बेच्यौ क्यारे

मेरो बेच्ने केही छैन, त्यै भएर बेच्छु गजल

तिमले हामले ला’को माया, घाँटी रेटी मार्यौ आज

मेरो रेट्ने केही छैन, त्यै भएर रेट्छु गजल

आजको रात भेट्यौ होला, तिमले आफ्नो मायालुलाई

पागल मेरो कोही छैन, त्यै भएर भेट्छु गजल

नशा लाग्ने मदिरा त्यो, कहिले मैले लिने गर्छु ?

नशा लाग्यो धोखे प्रेमको, त्यै भएर पेग्छु गजल

फेसबुक साथीलाई चिठी

मिति: २०६७-११-२७

प्रिय मित्र,

धेरै धेरै माया,

गुगलले सर्च गरेर पनि नभ्याउने सम्झना ।

तपाईलाई अचम्म लाग्न सक्छ, यो अहिलेको वैज्ञानिक युगको ई–जेनेरेसन ले चिठी लेखेको देख्दा । हो जसरी तपाईलाई यो चिठी देख्दा अचम्म लाग्छ त्यसरी नै मलाई अचम्म लागेका केही कुराहरु म यस पत्र मार्फत तपाईलाई व्यक्त गर्न चाहान्छु । साँच्चै साथी अचेल त यसरी चिठी लेख्ने त चलानै हराए, मेरा बाबाले आफ्नो पोखरामा रहनुभएको साथीलाई चिठी लेखेको देखेको थिएँ। धेरै पहिला होइन, २०५५ साल तिर अर्थात आज भन्दा १२ वर्ष पहिले । कति परिवर्तन भएको छ,यो १२ वर्षमा, अबको १२ वर्षमा त झन् के हुने हो भन्न सकिन्न ।

गजल नं. ४

क्या झुर, हुँदैछ जिन्दगी
आफैँ सँग, रुँदैछ जिन्दगी

एक्लै हुनुकेा, पिडै बेग्लै
आँशुले पिडा, धुँदैछ जिन्दगी

आकाश छुने, सपना थियो
बगरको बालुवा, छुँदैछ जिन्दगी

सोच्या हुन्न, नसोचेकै हुने खाली
उँभो होइन, सधैँ उँधैछ जिन्दगी

फूल्ला फल्ला, ठानेको थेँ
ओइलाईकन, कुहुँदैछ जिन्दगी

गजल

विझाउने यादहरु, तिमी सँगै लिई जाऊ
फाटिएका मनहरु, मनैमनले सिई जाऊ

यसै गरी जिउनु भन्दा, सँधैभरी तड्पी तड्पी
मर्छु बरु बीस खाई, एक प्याला दिई जाऊ

सुख दिन नसकेनी, खुसी दिन सक्थेँ मैले
मेरै कारण दुखी भए, म बिना जीई जाऊ

सजाएथेँ मुटु भित्र, काँडा सरी बिझाई दियौ
विझाएरै मार्ने भयैा, सक्छौ भने खिई जाऊ

तिमलाई हाँसो भए पनि, मलाई पासो भएकैछ
सक्छै भने वितेका ती, सबै पल पिई जाऊ

विना शिर्षकको एउटा ब्लग तिम्रो यादमा

तिमीलाई विर्सन के गरिनँ ?
ट्वीटर खोलेँ टाइमलाईनभरी तिमीलाई देखेँ
फेसबुक खोलेँ वाल भरी तिमी नै तिमी थियौ
पुस्तक पढ्न पल्टाएँ पुस्तकका सबै पाना, हरफ र लाईन भरी तिमीलाई देखेँ
सङ्गीत सुनेँ सङगीतका हर सुर ताल भरी तिमी नै तिमी थियौँ
तिमी गयौ तर तिम्रो याद गएन
टाढा भयौ तर तिम्रो याद टाढा भएन
कविता लेख्न लागेँ कवितामा तिमी अटाएनौँ
गजल लेख्न लागेँ गजलका सेरमा तिमी अटाएनौँ
जे गर्न लागे नि तिम्रो यादले झस्काउँछ अनि म असफल हुन्छु
त्यसैले तिम्रो यादमा कविता लेखिनँ, गजल लेखिनँ, फेसबुक र ट्वीटरमा स्टाटस लेखिनँ
ब्लग लेख्न बसेँ तर यो पनि अधुरो अपुरो भयो
विना शिर्षकको एउटा ब्लग तिम्रो यादमा...........